Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

in favor of slavery

  • 1 dē-cernō

        dē-cernō crēvī    (often decrēram, decrērim, etc.), crētus, ere.—Officially, to decide, determine, pronounce a decision, judge, decree, resolve, vote: inter quos iam decreverat decretumque mutabat, alias, etc.: si caedes facta, īdem (Druides) decernunt, i. e. pass judgment, Cs.: non decrevi solum, sed etiam ut vos decerneretis laboravi: qui ordo decrevit invitus, on compulsion: dierum viginti supplicationem, Cs.: vindicias secundum servitutem, in favor of slavery, i. e. restore the slave to his master, L.: triumphum Africano: praemium servo libertatem, S.: tres legatos: id quod senatus me auctore decrevit: provinciae privatis decernuntur, Cs.: meā diligentiā patefactam esse coniurationem decrevistis: supplicium sumendum decreverat, had voted, S.: senatus Romae decrevit, ut, etc., L.: mea sententia tibi decernit, ut regem reducas, etc.: senatus decrevit, darent operam consules, ut, etc., S.: ita censeo decernendum: acerbissime decernitur, Cs.: in parricidas rei p. decretum esse, S.: libere decernendi potestas, of voting freely, Cs.—In gen., to decide, determine, judge, fix, settle: rem dubiam decrevit vox opportune emissa, L.: utri utris imperent, sine magnā clade, L.: Duo talenta pro re nostrā ego esse decrevi satis, T.: in quo omnia mea posita esse decrevi: mihi decretum est, with acc. and inf, I am fully convinced, Ta.: alqm hostem, to proclaim an enemy: omnibus quae postulaverat decretis, S.: pauci ferocius decernunt, insist on harsher measures, S.—Of battle, to decide by combat, fight out, fight, combat, contend: Samnis Romanusne Italiam regant, decernamus, L.: gladiatorium certamen ferro decernitur: ne armis decernatur: cornibus inter se, V.: acie, L.: classe decreturi, N.: integriore exercitu, N.: lacessere ad decernendum, L. — In gen., to contend, compete, struggle: decernite criminibus, mox ferro decreturi, L.: cursibus et crudo caestu, V.: de salute rei p.: pro meā famā.—To decide, determine, form a purpose, resolve: num quis quicquam decernit invitus?: Rhenum transire decreverat, Cs.: decretumst pati, T.: certum atque decretum est non dare signum, L.: aetatem a rei p. procul habendam, S.: praetoris imperio parendum esse: hic decernit ut miser sit: quā suis opem ferrent, L.

    Latin-English dictionary > dē-cernō

  • 2 decerno

    dē-cerno, crēvi, crētum, 3 (the syncop. forms decreram, etc., decrerim, etc., decresse are freq. in Cicero and Liv., also Plaut. Curc. 5, 3, 25; Ter. Hec. 1, 2, 73; 2, 1, 15, but not in Caes., where is only decreverat, B. G. 4, 17; 5, 5 fin.; 5, 53, 2), v. a. and n.
    I.
    (acc. to cerno, no. II. 3.) To decide, determine any thing disputed or doubtful. For syn. cf.: scisco, jubeo, statuo, constituo, dico, sancio, consilium capio, destino, obstino, definio, determino.
    A.
    Prop., of a judge, magistrate, etc., to pronounce a decision respecting something; to decide, judge, determine, decree; to vote for any thing (very freq. and class.).—Const. with acc., with acc. et inf., a relat. clause, with de, or absol.:

    alias (Verres praetor) revocabat eos, inter quos jam decreverat decretumque mutabat, alias, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 46:

    si quod est admissum facinus, si caedes facta, idem (Druides) decernunt,

    Caes. B. G. 6, 13, 5:

    consules de consilii sententia decreverunt secundum Buthrotios,

    Cic. Att. 16, 16, C, § 11: decernere vindicias secundum servitutem, in favor of slavery, i. e. restore the slave to his master, Liv. 3, 47, 5; cf. Caes. B. C. 1, 5, 4:

    cum senatus triumphum Africano decerneret,

    id. Fin. 4, 9, 22; cf.

    of a single senator: non decrevi solum, sed etiam ut vos decerneretis laboravi,

    id. Prov. Cons. 11, 28;

    so supplicationem decernere,

    id. Fam. 15, 4, 11;

    so also: Crassus tres legatos decernit,

    id. ib. 1, 1, 3:

    D. Junius silanus supplicium sumendum decreverat,

    Sall. C. 50, 4:

    quando id bellum senatus decrevisset, quando id bellum populus R. jussisset?

    Liv. 41, 7; 42, 36; id. 5, 36; id. 26, 2:

    id quod senatus me auctore decrevit,

    Cic. Phil. 6, 1, 1; Caes. B. C. 1, 2, 2:

    qui ordo decrevit invitus,

    on compulsion, Cic. Phil. 1, 6, 13:

    Ligures ambobus consulibus decernuntur,

    id. Liv. 42, 10; cf.:

    provinciam desponsam non decretam habere,

    Cic. Prov. Cons. 15 (v. the whole passage in connection):

    provinciae privatis decernuntur,

    Caes. B. C. 1, 6, 4 et saep.:

    ex annuo sumptu, qui mihi decretus esset,

    Cic. Att. 7, 1, 6 et saep.:

    mea virtute atque diligentia perditorum hominum patefactam esse conjurationem decrevistis,

    id. Cat. 4, 3: cum pontifices decressent ita;

    SI, etc.,

    id. Att. 4, 2, 3:

    senatus decrevit populusque jussit, ut, etc.,

    id. Verr. 2, 2, 67: in jure dicundo, ita decrevit, ut, etc., Suet. Galb. 7; cf.

    of individuals: Hortensii et mea et Luculli sententia... tibi decernit, ut regem reducas, etc.,

    Cic. Fam. 1, 1, 3.— Impers.:

    in parricidas rei publicae decretum esse,

    Sall. Cat. 51, 25.—Esp. of the emperor, to determine the law by deciding a case:

    quodcumque imperator cognoscens decrevit, legem esse constat,

    Dig. 1, 4, 1, § 1; Just. Inst. 1, 2, 6.
    2.
    Transf., beyond the judicial sphere, to decide, determine, judge: qui nequeas nostrorum uter sit Amphitruo decernere, Plaut. fragm. ap. Non. 285, 26:

    rem dubiam decrevit vox opportune emissa,

    Liv. 5, 55; cf.:

    primus clamor atque impetus rem decrevit,

    id. 25, 41; Plin. 17, 27, 46, § 258:

    de his Catonis praecepta decernent,

    id. 17, 22, 35, § 190:

    duo talenta pro re nostra ego esse decrevi satis,

    Ter. Heaut. 5, 1, 67; id. Hec. 4, 1, 27:

    quam decrerim me non posse diutius habere,

    id. ib. 1, 2, 73:

    in quo omnia mea posita esse decrevi,

    Cic. Fam. 2, 6, 3; id. Att. 3, 15, 7:

    illum decrerunt dignum, suos cui liberos committerent,

    Ter. Hec. 2, 1, 15:

    in ejus controversiis quid decernas, non a te peto,

    Cic. Fam. 13, 59: aliquem decernere hostem, to proclaim one an enemy by a formal decree, id. Phil. 11, 7, 16.— Absol.:

    nequeo satis decernere,

    Ter. Ad. 4, 2, 5.
    B.
    Milit., to decide by combat; hence (like cernere and certare), in gen., to fight, combat, contend:

    castra castris conferamus, et Samnis Romanusne imperio Italiam regant, decernamus,

    Liv. 8, 23, 9; id. 1, 23, 9:

    in ipso illo gladiatorio vitae certamine, quod ferro decernitur,

    Cic. de Or. 2, 78, 317:

    proelium,

    id. Fam. 10, 10:

    pugnam,

    Liv. 28, 14; cf. id. ib. 33: de bello decernere, Auct. B. Hisp. 5 fin. Oud. N. cr.:

    ne armis decernatur,

    Cic. Att. 7, 3, 5; cf.:

    ferro ancipiti decernunt,

    Verg. A. 7, 525:

    and armis, ferro,

    id. ib. 11, 218; 12, 282; 695 (cf. et cernere ferro, id. ib. 709):

    cursibus et crudo caestu,

    id. G. 3, 20:

    cornibus inter se,

    id. ib. 218:

    lapidibus et subselliorum fragminibus,

    Suet. Ner. 26 et saep.:

    contra magnam vim hostium, artificio magis quam viribus, Auct. B. Afr. 14: acie,

    Liv. 2, 14; Nep. Milt. 4, 4:

    proelio cum proditore,

    Just. 13, 8, 4:

    classe decreturi,

    Nep. Hann. 10, 4:

    integriore exercitu,

    id. Eum. 9 fin.—Absol.:

    decernendi potestatem Pompeio fecit,

    Caes. B. C. 3, 41; cf. Liv. 21, 41.
    2.
    Transf., beyond the milit. sphere:

    decernite criminibus, mox ferro decreturi,

    Liv. 40, 8 fin. —So of a judicial contest:

    uno judicio de fortunis omnibus decernit,

    Cic. Quint. 2, 6; cf. Quint. 10, 1, 29;

    and qui judicio decernent,

    id. 12, 7, 5:

    de salute reipublicae,

    Cic. Att. 8, 5, 2:

    pro mea omni fama fortunisque,

    id. de Or. 2, 49:

    utinam meo solum capite decernerem,

    id. Att. 10, 9; Caes. B. C. 1, 35, 3.
    II.
    With reference to one's own acts, to decide, determine on doing something; to determine, resolve on something (freq. in all periods and styles).—Constr., with inf. and with acc. and inf.:

    si tu fluctus e gurgite tollere decreris, Lucil. ap. Rufin. § 26 (p. 238 ed. Frotsch.): quicquid peperisset decreverunt tollere,

    Ter. Andr. 1, 3, 14:

    Caesar his de causis Rhenum transire decreverat,

    Caes. B. G. 4, 17 et saep.:

    eos me decretum est persequi mores patris,

    Plaut. Asin. 1, 1, 58; id. Stich. 1, 3, 65; Ter. Heaut. 3, 1, 56; cf.:

    certum atque decretum est non dare signum,

    Liv. 2, 45:

    reliquam aetatem a republica procul habendam decrevi,

    Sall. C. 4. With ut and subjunct.:

    hic decernit ut miser sit,

    Cic. Tusc. 3, 27, 65.—With accus.:

    quicquam decernere,

    id. ib. —Hence, dē-crētum, i, n.
    A.
    (Acc. to no. I. A.) A decree, decision, ordinance of any political or judicial body (for syn. cf.:

    scitum, edictum, consilium, jus): senatus Caelium ab rep. removendum censuit. Hoc decreto eum consul senatu prohibuit,

    Caes. B. C. 3, 21, 3:

    si qui eorum (sc. Druidum) decreto non stetit, sacrificiis interdicunt,

    id. B. G. 6, 13, 5; cf. id. ib. §

    10: vestra responsa atque decreta evertuntur saepe dicendo,

    Cic. Mur. 13 fin.; id. Verr. 2, 2, 48:

    decurionum,

    id. Rosc. Am. 9, 25 et saep.:

    Caesaris,

    Vulg. Act. 17, 7.—Esp. leg. t. t., a decision of the emperor as judge, a precedent (cf. rescriptum), Gai. 1, 5; Just. Inst. 2, 15, 4.—
    B.
    Transf., in philos. lang. as a translation of the Gr. dogma, principle, doctrine, precept, Cic. Ac. 2, 9, 27; id. ib. § 29; cf. Sen. Ep. 94, 2 sq. and 95, 9 sq. (quis philoso, phorum) decretis suis paret? Lact. 3, 15, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > decerno

  • 3 addico

    ad-dīco, xi, ctum, 3, v. a. ( imp. addice, for addic, Plaut. Poen. 2, 50;

    addixti,

    Mart. 12, 16), orig., to give one's assent to a thing (“addicere est proprie idem dicere et approbare dicendo,” Fest. p. 13 Müll.), in its lit. signif. belonging only to augural and judicial language (opp. abdĭco).
    I.
    Of a favorable omen, to be propitious to, to favor, usually with aves as subj., and without obj.:

    cum sacellorum exaugurationes admitterent aves, in Termini fano non addixere,

    Liv. 1, 55, 3; so,

    Fabio auspicanti aves semel atque iterum non addixerunt,

    id. 27, 16, 15; also with auspicium as subj.:

    addicentibus auspiciis vocat contionem,

    Tac. A. 2, 14; cf. Drak. Liv. 1, 36, 3; 27, 16, 15.—And with acc. of obj.:

    illum quem aves addixerant,

    Fest. p. 241 Müll.—In judicial lang.: alicui aliquid or aliquem, to award or adjudge any thing to one, to sentence; hence Festus, with reference to the adjudged or condemned person, says:

    “alias addicere damnare est,” p. 13 Müll.: ubi in jus venerit, addicet praetor familiam totam tibi,

    Plaut. Poen. 1, 1, 57:

    bona alicui,

    Cic. Verr. 2, 1, 52:

    addictus erat tibi?

    had he been declared bound to you for payment? id. Rosc. Com. 14, 41; hence ironic.: Fufidium... creditorem debitoribus suis addixisti, you have adjudged the creditor to his debtors (instead of the reverse), id. Pis. 35:

    liberum corpus in servitutem,

    Liv. 3, 56.—Hence subst., addictus, i, m., one who has been given up or made over as servant to his creditor:

    ducite nos quo jubet, tamquam quidem addictos,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 87:

    addictus Hermippo et ab hoc ductus est,

    Cic. Fl. 20 extr.; cf. Liv. 6, 15, 20. (The addictus, bondman, was not properly a slave = servus, for he retained his nomen, cognomen, his tribus, which the servus did not have; he could become free again by cancelling the demand, even against the will of his dominus; the servus could not; the addictus, when set free, was also again ingenuus, the servus only libertinus; v. Quint. 7, 3, 27. The inhuman law of the Twelve Tables, which, however, was never put in execution, that one indebted to several creditors should be cut in pieces and divided among them, is mentioned by Gell. 20, 1: Niebuhr, Rom. Gesch. 1, 638;

    Smith's Antiq.): addicere alicui judicium,

    to grant one leave to bring an action, Varr. L. L. 6, § 61 Müll.: addicere litem, sc. judici, to deliver a cause to the judge. This was the office of the praetor. Such is the purport of the law of XII. Tab. Tab. I.: POST MERIDIEM PRAESENTI STLITEM ADDICITO, ap. Gell. 17, 2:

    judicem or arbitrum (instead of dare judicium),

    to appoint for one a judge in his suit, Dig. 5, 1, 39, 46 and 80: addicere aliquid in diem, to adjudge a thing to one ad interim, so that, upon a change of circumstances, the matter in question shall be restored in integrum, Dig. 18, 2; 6, 1, 41; 39, 3, 9.—
    B.
    In auctions, to adjudge to the highest bidder, knock down, strike off, deliver to (with the price in abl.): ecquis est ex tanto populo, qui bona C. Rabirii Postumi [p. 31] nummo sestertio sibi addici velit, Cic. Rab. Post. 17; so id. Verr. 2, 1, 55; Suet. Caes. 50.—Addicere bona alicujus in publicum, i. e. to confiscate, Caes. B. C. 2, 18;

    hence in Plaut., of a parasite, who strikes himself off, as it were, i. e. promises himself to one as guest, on condition that he does not in the mean time have a higher bid, i. e. is not attracted to another by a better table,

    Plaut. Capt. 1, 2, 76 sq. —
    C.
    In gen., to sell, to make over to:

    addice tuam mihi meretricem,

    Plaut. Poen. 2, 50:

    hominem invenire neminem potuit, cui meas aedes addiceret, traderet, donaret, Auct. Or. pro Dom. 41. Antonius regna addixit pecunia,

    Cic. Phil. 7, 5, 15; so Hor. S. 2, 5, 109.—In a metaph. signif.,
    D.
    To deliver, yield, or resign a thing to one, either in a good or a bad sense.
    a.
    In a good sense, to devote, to consecrate to:

    senatus, cui me semper addixi,

    Cic. Planc. 39, 93:

    agros omnes addixit deae,

    Vell. 2, 25;

    hence, morti addicere,

    to devote to death, Cic. Off. 3, 10, 45:

    nolite... omnem Galliam prosternere et perpetuae servituti addicere,

    to devote to perpetual slavery, Caes. B. G. 7, 77.—
    b.
    In a bad sense, to give up, to sacrifice, to abandon (very freq.);

    ejus ipsius domum evertisti, cujus sanguinem addixeras,

    Cic. Pis. 34, 83:

    libidini cujusque nos addixit,

    id. Phil. 5, 12, 33; so id. Mil. 32; id. Sest. 17; id. Quint. 30; hence poet.:

    quid faciat? crudele, suos addicere amores,

    to sacrifice, to surrender his love, Ov. M. 1, 617 (where some read wrongly abdicere).—
    E.
    In later Latin, to attribute or ascribe a work to one:

    quae (comoediae) nomini eius (Plauti) addicuntur,

    Gell. 3, 3, 13.—Hence, addic-tus, P. a. (after II. D.), dedicated or devoted to a thing; hence,
    a.
    Destined to:

    gladiatorio generi mortis addictus,

    Cic. Phil. 11, 7, 16; cf. Hor. Epod. 17, 11.—
    b.
    Given up to, bound to:

    qui certis quibusdam destinatisque sententiis quasi addicti et consecrati sunt,

    Cic. Tusc. 2, 2, 5:

    nullius addictus jurare in verba magistri,

    Hor. Ep. 1, 1, 14:

    Prasinae factioni addictus et deditus,

    Suet. Cal. 55.— Comp., sup., and adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > addico

  • 4 Libertas

    lībertas (old form, loebertas; v. 1. liber init.), ātis, f. [1. liber], the state or condition of a freeman, a being free, freedom, liberty, freedom from restraint or obligation, [p. 1059] free will, etc.
    I.
    In gen.:

    quid est enim libertas? potestas vivendi, ut velis,

    Cic. Par. 5, 1, 34:

    ne majorem largiar ei, qui contra dicturus est, libertatem et licentiam,

    id. Ac. 2, 10, 30:

    praecidere sibi libertatem vivendi,

    id. Verr. 2, 3, 1, § 3:

    tabella dat populo eam libertatem, ut, quod velint, faciant,

    id. Planc. 6, 16:

    libertas in ridendo, in plorando,

    id. ib. 14, 33:

    omnium rerum impunitam libertatem tenere,

    id. de Or. 1, 52, 226:

    libertas est naturalis facultas ejus quod cuique facere libet, nisi si quid vi aut jure prohibetur,

    Just. Inst. 1, 3, 1.—With gen.:

    feminae omnium rerum libertatem desiderant,

    Liv. 34, 2 fin:

    testamentorum,

    Quint. 3, 6, 84:

    verborum (with licentia figurarum),

    id. 10, 1, 28:

    dialogorum,

    id. 10, 5, 15:

    caeli,

    the open air, id. 10, 3, 22.— Poet. with inf sit modo libertas, quae velit ira, loqui, Prop. 1, 1, 28:

    nec mihi libertas imis freta tollere arenis,

    Val. Fl. 1, 601.—
    II.
    In partic.
    A.
    Civil freedom, liberty, opp. to slavery:

    Scaevae, servo Q. Crotonis, libertas data est,

    Cic. Rab. Perd. 11, 31: alicujus libertati parcere, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 206 Vahl.):

    omnes homines naturā libertati studere et condicionem servitutis odisse,

    Caes. B. G. 3, 10 fin.:

    patriam et libertatem perdidi,

    Plaut. Capt. 2, 2, 50:

    libertas paenulast tergo tuo,

    id. Most. 4, 2, 74:

    haruspex his promisit libertatem,

    id. Poen. 5, 4, 54:

    aliquem in libertatem asserere,

    Suet. Vit. 10:

    petitur puer in libertatem,

    id. Rhet. 1:

    libertatis condicio,

    Ulp. Fragm. 2, 3:

    favor libertatis,

    Gai. Inst. 1, 21; Paul. Sent. 2, 23, 2:

    libertatem dare,

    Gai. Inst. 2, 200:

    amittere,

    id. ib. 1, 160 sq.—
    (β).
    In plur. (anteand post-class.):

    tribus non conduci possim libertatibus, Quin, etc.,

    Plaut. Cas. 2, 8, 70:

    pecunias et libertates servis et ante dono datas,

    Tac. A. 15, 55:

    in libertatibus dandis,

    Gai. Inst. 2, § 228:

    libertatium conservandarum causa,

    Dig. 38, 1, 13, § 1:

    lex (Fufia Caninia) cavet ut libertates servis testamento nominatim dentur,

    Ulp. Fragm. 1, 25.—
    2.
    Trop.:

    se in libertatem vindicare,

    Cic. de Or. 2, 33, 145; cf.:

    in libertatem vindicati,

    id. N. D. 1, 20, 56.—
    B.
    Political freedom, liberty, or independence of a people not under monarchical rule, or not subject to another people (opp. servitus and dominatus):

    aut exigendi reges non fuerunt: aut plebi re, non verbo danda libertas,

    Cic. Leg. 3, 10 fin.:

    aliae nationes servitutem pati possunt: populi Romani est propria libertas,

    id. Phil. 6, 7 fin.; cf. id. ib. 3, 11 fin.:

    in optimatium dominatu vix particeps libertatis potest esse multitudo,

    id. Rep. 1, 27, 43:

    et a regum et a patrum dominatione solere in libertatem rem populi vindicari, etc.,

    id. ib. 1, 32, 48:

    alicui eripere libertatem,

    id. ib. 1, 17, 28:

    in libertate permanere,

    Caes. B. G. 3, 8:

    libertatem accipere, recuperare,

    id. ib. 7, 1 fin.:

    plus communi libertati tribuere,

    id. ib. 7, 37:

    per dolum ac proditionem prope libertas amissa est,

    Liv. 2, 3, 1:

    conditor Romanae libertatis,

    id. 8, 34.—
    C.
    The spirit of liberty, consciousness of freedom:

    dolor animi, innata libertas, prompta excellensque virtus,

    Cic. Sest. 41, 88:

    timefacta libertas,

    id. Off. 2, 7, 24.—
    D.
    Freedom of speech or thought, frankness, boldness, candor (mostly post-Aug.):

    hoc mihi libertas, hoc pia lingua dedit,

    Ov. H. 15, 68:

    vera de exitu ejus magna cum libertate ominatus est,

    Vell. 2, 71, 2:

    quae in aliis libertas est, in aliis licentia vocatur,

    Quint. 3, 8, 48:

    affectatores libertatis,

    id. 6, 2, 16; 10, 1, 94:

    antiqua comoedia facundissimae libertatis,

    id. 10, 1, 65:

    vox honestissimae libertatis,

    id. 11, 1, 37:

    libertas ingenii,

    Sall. J. 30, 3.—
    E.
    Freedom from taxation, exemption:

    aedium,

    Dig. 8, 6, 18.—
    F.
    Personified: Līber-tas, tatis, f., the goddess of Liberty, whose temple on the Aventine Hill was founded by the father of Tiberius Gracchus in the second Punic war; in the atrium of this temple the census-tables were preserved, Ov. F. 4, 624; Liv. 24, 17; 25, 7; 34, 44; 45, 15; Cic. Mil. 22, 59; id. Att. 4, 16, 14; id. N. D. 2, 23, 61. A statue of Libertas was erected by Clodius on the site of Cicero's house after it was pulled down, Cic. Att. 4, 2, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > Libertas

  • 5 libertas

    lībertas (old form, loebertas; v. 1. liber init.), ātis, f. [1. liber], the state or condition of a freeman, a being free, freedom, liberty, freedom from restraint or obligation, [p. 1059] free will, etc.
    I.
    In gen.:

    quid est enim libertas? potestas vivendi, ut velis,

    Cic. Par. 5, 1, 34:

    ne majorem largiar ei, qui contra dicturus est, libertatem et licentiam,

    id. Ac. 2, 10, 30:

    praecidere sibi libertatem vivendi,

    id. Verr. 2, 3, 1, § 3:

    tabella dat populo eam libertatem, ut, quod velint, faciant,

    id. Planc. 6, 16:

    libertas in ridendo, in plorando,

    id. ib. 14, 33:

    omnium rerum impunitam libertatem tenere,

    id. de Or. 1, 52, 226:

    libertas est naturalis facultas ejus quod cuique facere libet, nisi si quid vi aut jure prohibetur,

    Just. Inst. 1, 3, 1.—With gen.:

    feminae omnium rerum libertatem desiderant,

    Liv. 34, 2 fin:

    testamentorum,

    Quint. 3, 6, 84:

    verborum (with licentia figurarum),

    id. 10, 1, 28:

    dialogorum,

    id. 10, 5, 15:

    caeli,

    the open air, id. 10, 3, 22.— Poet. with inf sit modo libertas, quae velit ira, loqui, Prop. 1, 1, 28:

    nec mihi libertas imis freta tollere arenis,

    Val. Fl. 1, 601.—
    II.
    In partic.
    A.
    Civil freedom, liberty, opp. to slavery:

    Scaevae, servo Q. Crotonis, libertas data est,

    Cic. Rab. Perd. 11, 31: alicujus libertati parcere, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 206 Vahl.):

    omnes homines naturā libertati studere et condicionem servitutis odisse,

    Caes. B. G. 3, 10 fin.:

    patriam et libertatem perdidi,

    Plaut. Capt. 2, 2, 50:

    libertas paenulast tergo tuo,

    id. Most. 4, 2, 74:

    haruspex his promisit libertatem,

    id. Poen. 5, 4, 54:

    aliquem in libertatem asserere,

    Suet. Vit. 10:

    petitur puer in libertatem,

    id. Rhet. 1:

    libertatis condicio,

    Ulp. Fragm. 2, 3:

    favor libertatis,

    Gai. Inst. 1, 21; Paul. Sent. 2, 23, 2:

    libertatem dare,

    Gai. Inst. 2, 200:

    amittere,

    id. ib. 1, 160 sq.—
    (β).
    In plur. (anteand post-class.):

    tribus non conduci possim libertatibus, Quin, etc.,

    Plaut. Cas. 2, 8, 70:

    pecunias et libertates servis et ante dono datas,

    Tac. A. 15, 55:

    in libertatibus dandis,

    Gai. Inst. 2, § 228:

    libertatium conservandarum causa,

    Dig. 38, 1, 13, § 1:

    lex (Fufia Caninia) cavet ut libertates servis testamento nominatim dentur,

    Ulp. Fragm. 1, 25.—
    2.
    Trop.:

    se in libertatem vindicare,

    Cic. de Or. 2, 33, 145; cf.:

    in libertatem vindicati,

    id. N. D. 1, 20, 56.—
    B.
    Political freedom, liberty, or independence of a people not under monarchical rule, or not subject to another people (opp. servitus and dominatus):

    aut exigendi reges non fuerunt: aut plebi re, non verbo danda libertas,

    Cic. Leg. 3, 10 fin.:

    aliae nationes servitutem pati possunt: populi Romani est propria libertas,

    id. Phil. 6, 7 fin.; cf. id. ib. 3, 11 fin.:

    in optimatium dominatu vix particeps libertatis potest esse multitudo,

    id. Rep. 1, 27, 43:

    et a regum et a patrum dominatione solere in libertatem rem populi vindicari, etc.,

    id. ib. 1, 32, 48:

    alicui eripere libertatem,

    id. ib. 1, 17, 28:

    in libertate permanere,

    Caes. B. G. 3, 8:

    libertatem accipere, recuperare,

    id. ib. 7, 1 fin.:

    plus communi libertati tribuere,

    id. ib. 7, 37:

    per dolum ac proditionem prope libertas amissa est,

    Liv. 2, 3, 1:

    conditor Romanae libertatis,

    id. 8, 34.—
    C.
    The spirit of liberty, consciousness of freedom:

    dolor animi, innata libertas, prompta excellensque virtus,

    Cic. Sest. 41, 88:

    timefacta libertas,

    id. Off. 2, 7, 24.—
    D.
    Freedom of speech or thought, frankness, boldness, candor (mostly post-Aug.):

    hoc mihi libertas, hoc pia lingua dedit,

    Ov. H. 15, 68:

    vera de exitu ejus magna cum libertate ominatus est,

    Vell. 2, 71, 2:

    quae in aliis libertas est, in aliis licentia vocatur,

    Quint. 3, 8, 48:

    affectatores libertatis,

    id. 6, 2, 16; 10, 1, 94:

    antiqua comoedia facundissimae libertatis,

    id. 10, 1, 65:

    vox honestissimae libertatis,

    id. 11, 1, 37:

    libertas ingenii,

    Sall. J. 30, 3.—
    E.
    Freedom from taxation, exemption:

    aedium,

    Dig. 8, 6, 18.—
    F.
    Personified: Līber-tas, tatis, f., the goddess of Liberty, whose temple on the Aventine Hill was founded by the father of Tiberius Gracchus in the second Punic war; in the atrium of this temple the census-tables were preserved, Ov. F. 4, 624; Liv. 24, 17; 25, 7; 34, 44; 45, 15; Cic. Mil. 22, 59; id. Att. 4, 16, 14; id. N. D. 2, 23, 61. A statue of Libertas was erected by Clodius on the site of Cicero's house after it was pulled down, Cic. Att. 4, 2, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > libertas

См. также в других словарях:

  • Slavery (Ottoman Empire) — Slavery was an important part of Ottoman society. [ [http://coursesa.matrix.msu.edu/ fisher/hst373/readings/inalcik6.html Supply of Slaves] ] As late as 1908, women slaves were still sold in the Ottoman Empire. [… …   Wikipedia

  • Slavery and States' Rights — was a speech by Joseph Wheeler on July 31, 1894. This speech is considered to be a nationalist look at American Civil War causation and is generally understood to argue that the North was to blame for the war. OverviewThe Richmond, Virginia… …   Wikipedia

  • History of slavery in Indiana — Slavery in Indiana occurred between the time of French rule during late seventeenth century and 1826, with a few traces of slavery afterward. When the United States first took control of the region, slavery was tolerated as a necessity to keep… …   Wikipedia

  • Slavery among Native Americans in the United States — Statue representing Sacagawea (ca. 1788–1812), a Lemhi Shoshone who was taken captive by the Hidatsa people and sold to Toussaint Charbonneau[1] Slavery among Native Americans in the United States includes slavery by Native Americans as well as… …   Wikipedia

  • Slavery in the Ottoman Empire — Social structure of the Ottoman Empire Millets: (Jews · Armenians · Greeks) …   Wikipedia

  • History of slavery in California — Slavery in California existed among the native peoples of that region long before the arrival of the first European colonists. However, the arrival of the Spanish colonists mdash;participants in the Atlantic slave trade and owners of both Indian… …   Wikipedia

  • Wage slavery — is a term first coined by the Lowell Mill Girls in 1836, [ [http://books.google.com/books?id=YXT kSv1btIC pg=PA87 lpg=PA87 dq=lowell+%22wage+slavery%22 source=web ots=WsT3bkI 0G sig=w7N0JGBskFiUHReS 00amVMNaPY hl=en Artisans Into Workers: Labor… …   Wikipedia

  • History of slavery — The history of slavery uncovers many different forms of human exploitation across many cultures throughout history. Slavery, generally defined, refers to the systematic exploitation of labor traced back to the earliest records, such as the Code… …   Wikipedia

  • Christianity and slavery — Christianity does not have a clear position regarding slavery, in favour or against. As a religion, it neither promotes slavery nor condemns it. In the early years of Christianity, slavery was a normal feature of the economy and society in the… …   Wikipedia

  • History of slavery in Nebraska — The history of slavery in Nebraska is generally seen as short and limited. The issue was contentious for the legislature between the creation of the Nebraska Territory in 1854 and the outbreak of the American Civil War in 1861. However, there was …   Wikipedia

  • Golden Circle (slavery) — The Golden Circle was a pan Caribbean political alliance inspired by the Burr conspiracy, in the 1850s that would have included many countries into a United States like federal union. The Golden Circle was centered in Havana and was 2400 miles in …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»